Welkom bij de Amstelaar
Gelegen in het mooie Amstelland, vlakbij Amsterdam
Avontuur
Welkom op de website van de Amstelaar, een voedselbos in wording. Gelegen op een prachtige plek aan de stille kant van de Amstel.
We staan aan het begin van een mooi avontuur, namelijk: hoe kunnen we een kwakkelende boomgaard in veenweidegebied omvormen tot een bloeiend voedselbos, met een rijke opbrengst?
Heb je belangstelling om mee te werken aan de aanleg? Mail ons dan en kom een keer kijken.
De locatie
De boomgaard waar het om gaat ligt achter het woonhuis Ouderkerkerdijk 245, Amsterdam. Het terrein maakt deel uit van een recreatieperceel dat wordt beheerd door Groengebied Amstelland.
We zitten hier in het veenweide gebied van de Duivendrechtse polder. Veel van de oorspronkelijke inrichting van de polder is nog bewaard gebleven, vergelijk de historische kaart (1888) met de recente Google Earth foto.
De boomgaard tot voor kort
De boomgaard werd in 1995 aangelegd als openbaar terrein; wie een wandeling of fietstochtje langs de Amstel maakte kon er fruit plukken. Dat geldt ook voor het voedselbos dat we nu aanleggen, maar er zal veel meer te vinden zijn dan alleen fruit.
In 2012 onderging de boomgaard een opknapbeurt, want veel bomen waren er slecht aan toe. Een deel van de fruitbomen werd vervangen door nieuwe exemplaren en er werden notenbomen aangeplant. Deze laatsten doen het nog steeds goed, maar veel van de fruitbomen kwamen niet echt tot bloei. Hoofdoorzaak is waarschijnlijk de hoge grondwaterstand in dit stukje veenweidepolder en een onvoldoende windkering.
Het ontwerp
Hoe mooi zou het zijn om deze weinig florissante boomgaard om te vormen tot een voedselbos? Met dit plan hebben wij ons gewend tot de Stichting Beschermers Amstelland en Receatieschap Amstelland. Zij ondersteunden ons plan en op 19 mei 2022 heeft het Bestuur van Amstelland ingestemd met de herinrichting van de boomgaard tot een voedselbos. Vervolgens hebben we contact gezocht met Martijn Aalbrecht, voedselbosontwerper. Hij heeft in november 2022 onze groep een korte cursus gegegeven over alles wat bij het opzetten van een voedselbos van belang is. Samen met hem hebben we een eerste ontwerp gemaakt. Martijn heeft dat uitgewerkt in een realistisch ontwerp, inclusief beplantingslijst.
We zijn nu bezig met de eerste stappen om dit ontwerp te realiseren.
Voedselbos?
De term voedselbos is wat verwarrend, het suggereert een verzameling bomen. In feite gaat het om een veel meer open bosrandsysteem, waarbij hogere groeilagen overgaan in lagere. Volgens de Greendeal definitie bevat een voedselbos in ieder geval een kruinlaag van hoge bomen, meestal notenbomen, met daarnaast minimaal drie van de andere zes groeilagen: nl de lagere bomen (meestal fruitbomen), de struiken, de kruidlaag, bodembedekkers, ondergrondse gewassen en klimplanten. Cruciaal daarbij is dat de bodem met rust gelaten wordt: dus geen kunstmest of bestrijdingsmiddelen, de grond wordt niet omgeploegd. Hierdoor ontstaat er langzamerhand een gezonde, humusrijke bodem.
Deze vormt de basis voor een bloeiend ecosysteem, waarin planten, bodemdieren, insecten, kleine zoogdieren en vogels een plaats vinden.Een voedselbos, zo leert de ervaring, leidt tot een aanzienlijke verhoging van de biodiversiteit. Daarnaast bindt het CO2 in het hout, in de bodem en houdt het water vast.
Door al deze eigenschappen is een voedselbos goed bestand tegen plantenziekten en weersextremen.
In Amstelland zijn veel boerenbedrijven en organisaties bezig met de vraag hoe landbouw op een natuurvriendelijke wijze bedreven kan worden. De aanleg van een voedselbos past in deze ontwikkeling: het brengt letterlijk meer kleur en leven in de polder en levert waardevolle kennis op voor discussies over de toekomst van de veenweidepolder.
Over ons
Het bestuur van Stichting de Amstelaar en het kernteam van vrijwilligers
Joke Mooij
Voorzitter
Ik heb medisch onderzoek gedaan en als jeugdarts bij een GGD gewerkt. Het werken aan ons voedselbos voelt voor mij als een logisch vervolg. Het heeft alles te maken met goede voeding, een gezonde groene omgeving en met verbinding tussen mensen.
Maartje van Daalen
Secretaris
Als psycholoog onderzocht ik leerprocessen. Ik ben fan van de Reggio Emilia pedagogie.In een voedselbos kunnen kinderen vanuit hun natuurlijke nieuwsgierigheid ontdekken hoe een twijgje uitgroeit tot een boom, een bloesem tot een appel, en nog zo veel meer.
Frans van Galen
Penningmeester
Ik ontwerp materiaal voor het reken-wiskunde onderwijs op de basisschool. Het educatieve aspect van het voedselbosproject is voor mij heel belangrijk. Een gezond eco-systeem is nodig en ons project zal helpen om te laten zien dat dat mogelijk is.
Margriet de Maat
Bestuurslid
Mede vanuit mijn achtergrond als psychiater ben ik geïnteresseerd in het fenomeen voedselbos. Verbondenheid en het in balans zijn met de eco-systemen waar we onderdeel van uit maken draagt, behalve aan een beter milieu, ook bij aan de mentale en fysieke gezondheid van mensen.
Bas Huijbers
Bestuurslid
Ik ben onderwijspionier en docent maatschappijleer met als missie het onderwijs klimaatbestendig te maken. Een voedselbos is daarbij een prachtig middel. Daarnaast ben ik ook graag in mijn moestuin aan het bijkomen van het klimaatactivisme.
Koen de Ridder
Ik heb met veel plezier de opleiding 'Haal voedsel uit het Bos' gedaan en heb toen besloten om zelf ook voedselbosboer te willen worden. Dit prachtige project geeft mij de kans om praktijkervaring op te doen.
Mascha Corel
Ik werk op het hoofdkantoor van modebedrijf Vanilia in Wormerveer en verbouw in een daktuin en een moestuin groenten en fruit voor de lunch. Het is geweldig om te zien hoe op een leeg dak en een kaal stukje parkeerplaats in de afgelopen jaren natuur is ontstaan, vol insecten en vogels. Zo moet ons voedselbos ook worden.
Ralph Mulder
Ik ben muzikant van beroep. Al vanaf mijn 12de ben ik een fanatieke vogelaar en ik ben ook steeds meer geïnteresseerd geraakt in insecten, met name vlinders en bijen. In 2018 ben ik begonnen met het tuinonderhoud van de boerderij van mijn oudere broer en sindsdien totaal verslingerd geraakt aan alles wat met tuinieren te maken heeft.
Onze eerste plantdag, 18 november 2023
Natuurlijk hadden we gehoopt op een mooie herfstdag, maar ons humeur leed er niet onder. Een heel groot deel van alles wat we willen aanplanten staat in de grond. Trots en tevreden.
In beeld
Meer foto's op ons instagramaccount
Oktober 2022, Cursus en een plan maken met Martijn Aalbrecht
7 april 2023, lente
Poelen gegraven en terpen gemaakt voor de notenbomen, september 2023
Dieren op en rondom de Amstelaar. Foto's van Wiebe Maliepaard
Grote zilverreiger, febr 2024
Vogels kijken, november 2023
Winterkoninkje, november 2023
Hazen, januari 2024
